Materiały z konferencji WIEM 2017

17 lipca 2017
Podczas 12. konferencji Warsaw International Economic Meeting naukowcy z IBS zaprezentowali wyniki swoich badań dotyczących rynku pracy, nieautoryzowanych źródeł kultury, ubóstwa energetycznego, OZE i zielonych innowacji.

Konferencja organizowana jest corocznie przez Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego we współpracy z Centrum Analiz Ekonomicznych CenEA. Do głównych celów spotkania należą prezentacja badań naukowych młodych ekonomistów oraz integracja środowiska naukowego z Polski i zagranicy. 12. edycja konferencji odbyła się w dniach 4-6 lipca 2017 r. w Warszawie.

Wykład honorowy na cześć Leonida Hurwicza wygłosiła prof. Rachel Griffith z Uniwersytetu w Manchesterze. Tematem wykładu było zachowanie konsumentów podczas kupowania produktów żywnościowych: odczuwanie pokusy i samokontrola. Mimo że istnieje wiele badań na temat preferencji konsumpcji bieżącej nad przyszłą i związanych z tym problemów z samokontrolą u konsumentów (dotyczącą m.in. zakupów jedzenia), wciąż niewiele wiadomo na temat skali tych problemów. Profesor Griffith przedstawiła ideę „efektów wewnętrznych” (ang. internalities) – krótkowzroczności konsumentów, którzy w swoich teraźniejszych wyborach nie biorą pod uwagę przyszłości, np. swojego przyszłego stanu zdrowia.  Dla dobra konsumentów profesor rozważała korygowanie wyborów konsumentów przez zewnętrzne instytucje.

Drugi wykład honorowy dotyczący polityki innowacyjnej wygłosił prof. Jan Fagerberg z Uniwersytetu w Oslo. Profesor Fagerberg podkreślił potrzebę koordynacji oraz szczególnego zaangażowania liderów w procesie zarządzania systemem innowacji. Szczególne znaczenie w przyszłości może mieć tzw. „miękka koordynacja”, ale proces wypracowywania takiej wizji powinien angażować zarówno polityków, jak i organizacje sektora publicznego, organizacje pozarządowe, prywatne firmy i zwykłych obywateli.

photos: Leszek Wincenciak

Podczas konferencji dziewięciu naukowców związanych z naszym Instytutem przedstawiło wyniki swoich badań. Poniżej znajduje się krótkie podsumowanie i prezentacje w języku angielskim.

Efektywność Inicjatywy na rzecz Zatrudnienia Ludzi Młodych w Polsce

Jan Baran zaprezentował ocenę efektywności Inicjatywy na rzecz Zatrudnienia Ludzi Młodych z wykorzystaniem analizy kontrfaktycznej przygotowaną wspólnie z Wojciechem Hardym (IBS) i Henrykiem Kalinowskim (IMAPP) (raport). Wyniki wskazują, że Inicjatywa istotnie zwiększa szanse młodych osób bezrobotnych na opuszczenie rejestru bezrobotnych. Wyższa skuteczność została zidentyfikowana w przypadku osób będących w trudniejszej sytuacji na rynku pracy: długotrwale bezrobotnych, mieszkających na terenach wiejskich oraz mających za sobą wcześniejsze epizody bezrobocia.

Znaczenie miejsca pracy i wieku firmy dla nierówności w płacach kobiet i mężczyzn

Ewa Cukrowska-Torzewska zaprezentowała wyniki badania przeprowadzonego z Igą Magdą, w którym analizowany jest związek pomiędzy nierównościami w płacach kobiet i mężczyzn a charakterystykami miejsca zatrudnienia, w tym przede wszystkim wieku firmy. Badanie przeprowadzone jest dla czterech krajów Europy Środkowej i Wschodniej: Polski, Węgier, Czech i Słowacji. Okazuje się, że luka płacowa jest wyraźnie zróżnicowana pomiędzy firmami i mniejsze nierówności obserwowane są w młodszych firmach, w tym przede wszystkim działających w sektorze prywatnym. Wyniki te są zgodne z hipotezą konkurencji, zgodnie z którą aby utrzymać się na rynku młodsze firmy nie mogą pozwolić sobie na nierówne traktowanie i wynagradzanie pracowników o takich samych charakterystykach. Największe nierówności płacowe pomiędzy kobietami i mężczyznami występują w najstarszych firmach, które rozpoczęły swoją działalność jeszcze przed zmianami strukturalnymi. Ta zależność okazuje się nie występować w krajach Europy Zachodniej.

Determinanty zmian zróżnicowania płac między i wewnątrz firm w krajach Europy Środkowo-Wschodniej

Iga Magda zaprezentowała wstępne wyniki badań prowadzonych wspólnie z Simone Moriconi. Pokazała jak zmieniały się rozkłady płac w krajach Europy Środkowo-Wschodniej i ich determinanty w latach 2000. Pokazała zaobserwowaną konwergencję w poziomie nierówności płacowych między krajami. Większość tych zmian wiązała się ze zmieniającym się pomiędzy firmami poziomem (i udziałem) nierówności w płacach. Nierówności płac wewnątrz firm zmalały w 8 z 9 krajów środkowoeuropejskich. Zmiany w rozkładzie płac wydają się wynikać głównie ze zmian instytucjonalnych: rolę odegrało zarówno wejście krajów EŚW do Unii Europejskiej, jak i różnicowanie premii płacowych w okresie Wielkiej Recesji 2008-2009. Mikroekonometryczne dekompozycje zmian w wariancji płac sugerują, że ich istotną determinantą były cechy przedsiębiorstw zatrudniających pracowników – zarówno zmiana ich struktury, jak i premii płacowych związanych z różnymi charakterystykami firm.

Międzypokoleniowe różnice w derutynizacji pracy w Europie

Piotr Lewandowski zaprezentował artykuł napisany wspólnie z Romą Keister, Wojciechem Hardym i Szymonem Górką (przeczytaj). Artykuł dotyczy zmian w strukturze zadań wykonywanych w pracy w 12 krajach europejskich w okresie 1998 – 2014, ze szczególnym uwzględnieniem różnic pomiędzy kohortami oraz pracownikami w różnym wieku. Piotr Lewandowski pokazał, że przejście od prac rutynowych w kierunku prac nierutynowych następuje dużo szybciej wśród pracowników urodzonych w latach 1970-1989 niż wśród pracowników urodzonych w latach 1950-1969. W większości krajów starzenie się siły roboczej następowało istotnie szybciej w zawodach, które początkowo były bardziej rutynowe, gdyż udział młodych pracowników w tych zawodach malał.

Czas spędzany z dziećmi a elastyczność pracy rodziców

Roma Keister zaprezentowała wyniki analiz przeprowadzonych wspólnie z Igą Magdą dotyczących czynników wpływających na ilość czasu przeznaczanego przez rodziców na zajęcia edukacyjne z dziećmi. Roma Keister pokazała, że w tym przypadku aktywność zawodowa rodziców (lub jej brak) nie jest istotna – rodzice, którzy nie pracują, nie poświęcają więcej czasu na aktywności edukacyjne z dziećmi niż rodzice pracujący. Znaczenie mają natomiast czynniki społeczno-kulturowe i status rodziców, opisywany takimi zmiennymi jak: wielkość biblioteki domowej rodziców, kiedy sami byli dziećmi;  znaczenie, jakie rodzice przypisują wartościom rodzinnym; oraz wartość, jaką dla samych rodziców ma życie zawodowe.

Noc jest ciemna i pełna torrentów – o wpływie 'wycieku’ odcinków „Gry o Tron” na oglądalność w telewizji

Podczas trzeciej sesji poświęconej empirycznej mikroekonomii, Wojciech Hardy zaprezentował dotychczasowe wyniki swojej pracy dotyczącej przedpremierowego ‘piractwa’ seriali i jego wpływu na oglądalność w telewizji. Przedstawił co stało się po nieoficjalnym opublikowaniu w Internecie (przed premierą w telewizji) czterech odcinków popularnego serialu „Gra o Tron”. Wykorzystując zbiór danych przygotowany specjalnie na potrzeby badania, pokazał że ‘wyciek’ istotnie obniżył oglądalność telewizyjną „Gry o Tron” i mógł mieć także efekt uboczny na oglądalność innych seriali. Według Wojciecha Hardego ‘wyciek’ stanowił jednorazową zachętę dla widzów do korzystania z nieautoryzowanych źródeł kultury. Niektórzy z nich mogli trwale zacząć uprawiać ‘piractwo’ seriali. Zaprezentowane wyniki są wstępne i wkrótce zostaną pogłębione.

Rozmaitość przyczyn i przejawów ubóstwa energetycznego w Polsce

Katarzyna Sałach przedstawiła wyniki analiz ubóstwa energetycznego przeprowadzonych wspólnie z Maciejem Lisem i Konstancją Ziółkowską (artykuł). W oparciu o wyniki analizy skupień przedstawiła 6 typów gospodarstw domowych najbardziej narażonych na ubóstwo energetyczne w Polsce. Według miary porównującej wydatki gospodarstw domowych na energię (ang. LIHC), ubóstwo energetyczne dotyczy głównie rodzin z dziećmi w dużych domach na wsi, o umiarkowanych dochodach. Miara subiektywna wskazuje na deprywację energetyczną miejskich gospodarstw domowych zajmujących lokale w przedwojennych kamienicach oraz wśród ubogich mieszkańców wsi mieszkających w starych, zniszczonych domach.

Optymalne zróżnicowanie odnawialnych źródeł energii (OZE) w warunkach niepewności technologicznej

Jakub Sawulski przedstawił badania przeprowadzone wspólnie z Janem Witajewskim-Baltvilks. Zaprezentował model, w którym odpowiada na pytanie: czy rząd powinien wspierać rozwój wielu różnych technologii OZE, czy też skoncentrować się na wsparciu kilku wybranych? W modelu rozważa się niepewność co do przyszłego rozwoju technologii w dwóch ujęciach – jako efekt uczenia się oraz jako efekt zewnętrznego szoku technologicznego. Zgodnie z wynikami niepewność co do efektu uczenia się zwiększa korzyści ze zróżnicowania wsparcia OZE. Z kolei w warunkach niepewności co do wystąpienia szoku technologicznego rząd ma mniejsze bodźce do różnicowania technologii. Autorzy rekomendują wysokie zróżnicowanie technologii w przypadku państw będących na granicy technologicznej oraz niskie zróżnicowanie wsparcia w państwach będących daleko od granicy technologicznej.

Zielone innowacje i wzrost gospodarczy

Jan Witajewski-Baltvilks zaprezentował artykuł napisany wspólnie z Carolyn Fischer z waszyngtońskiego instytutu Resources for the Future. Artykuł pokazuje, że rozwijanie zielonych technologii, np. odnawialnych źródeł energii, w jednym regionie świata motywuje firmy w innych regionach do rozpoczęcia prac nad tymi samymi technologiami. W konsekwencji, jednostronna polityka jednego regionu może prowadzić do dekarbonizacji globalnej gospodarki. Argument ten jest zaprezentowany z pomocą formalnego matematycznego modelu równowagi ogólnej dla dwóch regionów.

Jan Witajewski-Baltvilks był również gościem dyskusji panelowej dotyczącej innowacji w polskiej gospodarce, w trakcie której przedstawił wyniki badań dotyczących czystych technologii w sektorze energetycznym w Polsce.

***

Program konferencji – zobacz

Strona WIEM 2017 – zobacz

 zdjęcia: Leszek Wincenciak
więcej zdjęć-> link

ekonomiści IBS & am

Projekt związany z tą wiadomością:
Newsletter
Skip to content