Archiwa energia i klimat - IBS - Instytut Badań Strukturalnych

2025-06-06 Społeczny Fundusz Klimatyczny. Jak ochronić gospodarstwa domowe przed wzrostem cen energii?

autorzy:

Nowa opłata klimatyczna (ETS2) podniesie koszty ogrzewania węglem i gazem od 2027 r. Wyższe ceny energii budzą obawy o wzrost ryzyka ubóstwa energetycznego. Społeczny Fundusz Klimatyczny ma ochronić wrażliwe gospodarstwa domowe przed nadmiernym wzrostem cen. Sfinansuje transfery bezpośrednie i inwestycje obniżające zużycie energii, np. termomodernizację. Pokazujemy, że ryzyko ubóstwa energetycznego wzrośnie po wprowadzeniu ETS2. Stanie ...

2025-03-31 Naśladowanie sąsiadów i nierówności w procesie wdrażania technologii. Badanie na podstawie dotacji w programie Czyste Powietrze.

autorzy:

Powodzenie transformacji energetycznej zależy od kilku czynników, w tym od dostępności nowych technologii oraz wpływu efektów grupy odniesienia w lokalnych społecznościach. Bariery ekonomiczne we wdrażaniu technologii powodują, że zasadne jest pytanie o to, jak nierówności ekonomiczne kształtują efekty grupy odniesienia i czy nierówności tworzą bariery dla sprawiedliwej transformacji w lokalnych społecznościach. W tym celu badamy, jak nierówności ...

2024-12-17 Teatr raportowania: strategie instytucjonalne spółdzielni mieszkaniowych podczas kryzysu energetycznego

autorzy:

Znaczenie energii jako dobra wspólnego staje się szczególnie widoczne w czasie kryzysów. Niniejszy artykuł rekonstruuje reakcje spółdzielni mieszkaniowych na kryzys energetyczny, wykorzystując pięć kategorii interpretacji teatralnej Kennetha Burke’a oraz osiemnaście strategii zarządzania wrażeniem inspirowanych dramaturgiczną socjologią Ervinga Goffmana, aby ocenić dominujące podejścia zarządów spółdzielni. Analizujemy unikalny zbiór danych ...

2024-07-31 Mapowanie ubóstwa energetycznego na podstawie danych administracyjnych

autorzy:

Raport zawiera schemat analityczny dotyczący pozyskiwania danych o ubóstwie energetycznym na poziomie budynków, dostępnych w rejestrach państwowych i samorządowych. Przyjęte podejście pozwoliło opracować różne scenariusze modernizacji energetycznej budynków komunalnych w Warszawie, uwzględniając cele społeczne, środowiskowe i ekonomiczne, a także określić lokalizacje o najsilniejszej ekspozycji na ubóstwo energetyczne. Na podstawie analizy rekomendujemy: ustanowić wewnątrz-miejski zespół roboczy ...

2024-03-11 Jak wykorzystać sieci wsparcia społecznego do walki z ubóstwem energetycznym?

autorzy:

Część osób w kryzysie ubóstwa energetycznego nie może liczyć na wsparcie bliskich. Programy zwalczania tego problemu mają także ograniczoną skuteczność ze względu na trudności w dotarciu do gospodarstw domowych w kryzysie ubóstwa. Bez wsparcia instytucjonalnego, materialnego i emocjonalnego, osoby w ubóstwie energetycznym nie mogą trwale poprawić swojej sytuacji. Proponujemy, aby w szerszym zakresie wykorzystać sieci wsparcia społecznego do ograniczania ...

2023-10-02 Spółdzielnie mieszkaniowe wobec transformacji energetycznej. Wnioski z Polski i Czech.

autorzy:

Opracowanie stanowi wstępny materiał analityczny dotyczący oceny zdolności adaptacji spółdzielni mieszkaniowych do transformacji energetycznej w Polsce i w Czechach. W raporcie po raz pierwszy kompleksowo wykorzystujemy dane administracyjne z polskich i czeskich rejestrów państwowych. Dane te posłużyły do (1) porównania polskich i czeskich spółdzielni mieszkaniowych pod kątem typu, wieku i rozmiaru, a także do (2) wstępnej oceny wsparcia oferowanego spółdzielniom ...

2023-05-24 Efekty dystrybucyjne opodatkowania emisji w Polsce

autorzy:

Celem raportu jest wskazanie potencjalnych skutków polityki klimatycznej, a także mechanizmów ograniczania nierówności spowodowanych wzrostem cen energii. W raporcie prezentujemy efekty wprowadzenia opodatkowania emisji dla gospodarki i gospodarstw domowych na podstawie modelu makroekonomicznego i mikrosymulacji. Ćwiczenie to pozwala przybliżyć konsekwencje planowanej polityki klimatycznej w perspektywie najbliższej dekady. Wskazujemy, że wprowadzenie podatku węglowego obniżyłoby ...

2023-04-27 Jak zapobiec Żółtym Kamizelkom? Ocena preferencji dotyczących podatku węglowego za pomocą eksperymentu ekonomicznego.

autorzy:

Polityka klimatyczna może wywoływać napięcia w podzielonych społeczeństwach o niskim poziomie zaufania. Dlatego badamy preferencje publiczne dotyczące polityk służących zwiększeniu bezpieczeństwa energetycznego i łagodzeniu zmian klimatu, w kontekście kryzysu energetycznego spowodowanego inwazją Rosji na Ukrainę. Przeprowadziliśmy eksperyment dyskretnego wyboru z udziałem 10 000 osób w Polsce, kraju silnie uzależnionym od paliw kopalnych. Polki ...

2023-04-27 Czy Polska będzie drugą Francją? Jak uniknąć konfliktów społecznych związanych z polityką klimatyczną.

autorzy:

Jan Frankowski

Jakub Sokołowski

policy paper

Polityka klimatyczna pozwala zapobiegać konsekwencjom katastrofalnych zjawisk takich, jak susze, powodzie i upały. Jest też sposobem na to, aby zmniejszyć uzależnienie Polski od importu węgla, gazu i ropy i zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne. Jest to szczególnie istotne w obliczu kryzysu wywołanego inwazją Rosji na Ukrainę. Jednym z efektywnych mechanizmów przeciwdziałania zagrożeniom klimatycznym są podatki środowiskowe. Są one ...

2023-03-27 Ubóstwo energetyczne kobiet w Polsce

autorzy:

Kobiety, które samodzielnie prowadzą gospodarstwo domowe, są grupą społeczną silnie narażoną na ryzyko ubóstwa energetycznego. Jest to związane z osiąganiem niskich dochodów wynikających z luki płacowej i emerytalnej. Dodatkowo, wyższe ryzyko ubóstwa energetycznego jest warunkowane zwiększonymi potrzebami energetycznymi i rolami przypisywanymi kobietom w gospodarstwach domowych (np. opieką nad dziećmi i starszymi osobami). Ograniczanie ubóstwa energetycznego powinno ...

2022-12-19 Jak sprawiedliwie modernizować budynki komunalne?

autorzy:

Modernizacja budynków komunalnych jest niezbędna, aby uniknąć eskalacji ubóstwa energetycznego w miastach. Mieszkańcy tych budynków mają niskie i niepewne dochody, ich mieszkania są w złym stanie technicznym i często ogrzewane są piecami na węgiel i prąd. Budynki komunalne są własnością samorządów i tym samym od ich decyzji zależy trwała poprawa warunków życia mieszkańców. Samorządy miejskie mają ...

2022-11-22 Mapowanie działalności powiązanych z górnictwem węgla kamiennego: studium przypadku Górnego Śląska

autorzy:

Wskazywanie wyłącznie liczby miejsc pracy w górnictwie jest niewystarczające dla określenia efektów zatrudnieniowych procesu odejścia od węgla. W przedstawionej publikacji szacujemy skalę zatrudnienia wśród podwykonawców górnictwa w województwie śląskim – największym regionie węglowym Unii Europejskiej. Dodatkowo, wskazujemy precyzyjne informacje o strukturze i lokalizacji miejsc pracy wśród podwykonawców, wykorzystując dane o zamówieniach publicznych ...