Dekarbonizacja i zmiany na rynku pracy w Polsce

W publikacji badamy kontekst społeczno-gospodarczy, w jakim przebiegał proces dekarbonizacji w Polsce w latach 1990–2019 oraz prezentujemy scenariusze zmian zatrudnienia w górnictwie w okresie 2019–2050. Opisujemy transformację górnictwa węgla kamiennego w kontekście trzech trendów na rynku pracy: wielkości zatrudnienia w górnictwie i przemyśle, podaży pracy oraz struktury wykształcenia ludności. Wskazujemy, że w przeciwieństwie do okresu największej redukcji zatrudnienia w górnictwie na przełomie lat 90. i 00., obecne trendy na rynku pracy będą sprzyjać mobilności zawodowej pracowników i realizacji ambitniejszych planów dekarbonizacji. Po pierwsze, od 2010 roku na rynek pracy napływa mniej osób niż odchodzi na emeryturę, w dodatku są one lepiej wykształcone i mają więcej możliwości pracy w innych branżach niż 20 lat temu. Po drugie, dzięki podobieństwu struktur zatrudnienia w podregionach górniczych i kopalniach można zarządzać transformacją sektora na poziomie regionalnym. Po trzecie, zgodnie z prognozą podaży i popytu na pracę do 2050 roku, dekarbonizacja krótko- i średniookresowo zwiększy nadwyżkę pracowników w górnictwie węgla kamiennego, ale prognozowany od połowy dekady niedobór pracowników w przemyśle ułatwi górnikom zatrudnienie w innych branżach.