Jak zapobiec Żółtym Kamizelkom? Ocena preferencji dotyczących podatku węglowego za pomocą eksperymentu ekonomicznego.

Rosnące ambicje w zakresie polityki klimatycznej powodują napięcia w podzielonych społecznie krajach o niskim zaufaniu. Pokazał to przykład Ruchu Żółtych Kamizelek, który skutecznie sprzeciwił się podatkowi węglowemu we Francji. Badamy preferencje dotyczące osiągania celów bezpieczeństwa energetycznego i łagodzenia zmian klimatycznych w kontekście kryzysu energetycznego spowodowanego rosyjską inwazją na Ukrainę. Przeprowadziliśmy eksperyment wyboru dyskretnego na reprezentatywnej próbie 10 000 osób w Polsce, kraju silnie uzależnionym od paliw kopalnych. Stosując podejście oparte na gotowości do zapłaty, stwierdzamy silną niechęć do podatku węglowego, która jest tylko w umiarkowanym stopniu łagodzona przez politykę redystrybucji. Dochody i wiek mają znaczenie dla preferencji dotyczących klimatu i energii. Osoby o niskich dochodach (dolny kwartyl) mniej cenią osiągnięcie celów związanych ze zmianą klimatu (15%) i bezpieczeństwem energetycznym (10%) niż ogół populacji (odpowiednio 17% i 14% gotowość do zapłaty). Młodsi ludzie (w wieku 18-34 lata) są skłonni poświęcić więcej dochodów na łagodzenie zmian klimatycznych niż osoby w wieku 55 lat lub więcej (28% w porównaniu z 12%), ale są mniej skłonni do rezygnacji z dochodów (11% w porównaniu z 16%) w celu zmniejszenia importu paliw z Rosji. Dodatkowo obliczyliśmy heterogeniczność preferencji dotyczących polityki redystrybucji, co stanowi przykład wykorzystania eksperymentów ekonomicznych do łagodzenia ryzyka napięć społecznych w związku z wprowadzeniem podatku węglowego.