Dekarbonizacja i zatrudnienie w górnictwie węgla kamiennego w Polsce

Raport przedstawia oszacowanie wpływu dekarbonizacji na zatrudnienie w górnictwie węgla kamiennego w Polsce. Prezentujemy cztery scenariusze popytu na pracę w górnictwie, które zakładają: odejście od węgla w gospodarce w (i) 2030, (ii) 2040 lub (iii) 2050 r. oraz (iv) harmonogram zamknięcia kopalń wskazany w porozumieniu zawartym między rządem a stroną związkową we wrześniu 2020 r. Zestawiamy je ze dwoma scenariuszami podaży pracy. Uwzględniają one naturalne przejścia na emeryturę i (S1) całkowite ograniczenie zatrudnienia oraz (S2) zatrudnianie nowych pracowników. Nadwyżka podaży pracy w górnictwie nad popytem wyniesie od 14 do 36 tysięcy osób w 2030 roku, w zależności od tempa dekarbonizacji. Proponujemy cztery rozwiązania, które ułatwią dostosowanie zatrudnienia w górnictwie do popytu na węgiel oraz zmniejszą niedopasowania na rynku pracy w procesie transformacji:

• całkowite ograniczenie zatrudniania nowych pracowników,
• relokację do innych kopalń,
• rekwalifikację,
• monitoring kluczowych stanowisk i kompetencji, służący przejściom między stanowiskami wewnątrz zakładów.

Kluczowe fakty

1. Różnica między popytem a podażą pracy w górnictwie będzie największa w obecnej dekadzie.
2. Naturalne przejścia na emeryturę w górnictwie nie wystarczą do wdrożenia ambitnych planów dekarbonizacji.
3. Liczba pracowników górnictwa węgla kamiennego wymagających relokacji, rekwalifikacji lub wcześniejszego odejścia na emeryturę wyniesie od 14 do 36 tys. osób w perspektywie 2030 roku, w zależności od tempa dekarbonizacji.