Niniejszy artykuł bada wpływ międzypokoleniowej mobilności społecznej na zrealizowaną płodność kobiet w Polsce urodzonych między 1948 a 1972 rokiem. Weryfikacji poddano hipotezę akulturacji, która zakłada, że w przypadku osób doświadczających mobilności społecznej ich płodność będzie się kształtowała pomiędzy płodnością rodziców (punkt wyjściowy) a nowym poziomem płodności (punkt docelowy). Wykorzystując duży zbiór danych z badania z 2013 roku zastosowano modele mobilności oraz przeanalizowano zależność między zrealizowaną płodnością a wykształceniem kobiet, wykształceniem ich rodziców, mobilnością edukacyjną oraz liczbą rodzeństwa. Porównano kohorty, których decyzje reprodukcyjne miały miejsce przed i po upadku komunizmu. Wyniki badania sugerują, że natężenie mobilności edukacyjnej było stabilne w czasie, oscylując około 70%, z czego w dziewięciu na dziesięć przypadków oznaczało mobilność w górę. Wykształcenie jednoznacznie negatywnie wpływało na płodność; płodność osób doświadczających awansu edukacyjnego (alternatywnie degradacji) na ogół była niższa (wyższa) niż osób, które nie zmieniły poziomu wykształcenia. Za wyjątkiem córek, które miały choć jednego rodzica z wykształceniem wyższym, docelowy poziom płodności odgrywał zdecydowanie ważniejszą rolę w kształtowaniu się wielkości rodziny niż poziom wyjściowy.
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Vienna Institute of Demography, Austrian Academy of Sciences and Institute of Statistics and Demography