Archiwa rynek pracy - IBS - Instytut Badań Strukturalnych

2025-05-08 Luka płacowa — o ile więcej mężczyźni zarabiają od kobiet?

autorzy:

Problem: Pomimo regulacji, które mają zmniejszyć nierówność płci, na rynku pracy utrzymują się duże różnice w płacach kobiet i mężczyzn. Są one niesprawiedliwe i nieefektywne, są bowiem barierą dla większego zaangażowania kobiet na rynku pracy, bardzo potrzebnego z perspektywy ekonomicznej i demograficznej. Wnioski: Porównanie średnich płac kobiet i mężczyzn nie odzwierciedla skali nierówności płacowych w Polsce. Skorygowana ...

2025-03-28 Ekspozycja pracowników na sztuczną inteligencję (SI) a poziom rozwoju gospodarczego

autorzy:

W niniejszym artykule opracowano dostosowaną do różnic w zadaniach zawodowych krajową miarę ekspozycji pracowników na sztuczną inteligencję (SI) w 103 krajach, obejmującą około 86% globalnego zatrudnienia. Opierając się na indeksie ekspozycji zawodowych na sztuczną inteligencję Feltena i in. (2021), mapujemy umiejętności związane ze sztuczną inteligencją na zadania zawodowe na poziomie pracownika, wykorzystując dane ankietowe z PIAAC, STEP ...

2025-03-07 Wpływ automatyzacji na płace

autorzy:

Karol Madoń

working paper

Niniejsze badanie analizuje wpływ automatyzacji na wynagrodzenia pracowników w 20 krajach europejskich w latach 2010–2018. Stwierdzono pozytywny wpływ robotyzacji na średnie wynagrodzenia na poziomie sektorowym, szczególnie wyraźny w zawodach rutynowych manualnych oraz nierutynowych manualnych. Efekty te różnią się między krajami – pracownicy w krajach Europy Wschodniej odnoszą z automatyzacji korzyści dwukrotnie większe niż ich odpowiednicy ...

2025-03-07 Ekspozycja na sztuczną inteligencję a zwrot z edukacji

autorzy:

Karol Madoń

working paper

Niniejszy artykuł analizuje związek między ekspozycją na sztuczną inteligencję (AI) a wynagrodzeniami pracowników w krajach europejskich. Stwierdzono pozytywną relację między ekspozycją na AI a wynagrodzeniami, jednak zależność ta znacznie różni się w zależności od pracowników i krajów. Pracownicy o wysokich kwalifikacjach doświadczają znacznie wyższej premii płacowej związanej z umiejętnościami powiązanymi z AI niż pracownicy o średnich i niskich kwalifikacjach. ...

2025-03-06 Rola degradacji zadań zawodowych w kształtowaniu intencji powrotu ukraińskich uchodźców wojennych w Polsce

autorzy:

Niniejszy artykuł bada związek między doświadczeniami zawodowymi a intencjami powrotu ukraińskich uchodźców wojennych do Polski po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku. Na podstawie ankiet internetowych przeprowadzonych w 2022 i 2023 r., pokazujemy, że wysoki wskaźnik zatrudnienia uchodźców współistnieje z powszechną degradacją zawodową i rutynizacją zadań zawodowych. Uchodźcy przechodzący na stanowiska wymagające niższych kwalifikacji po przybyciu do Polski ...

2024-11-06 Czy czterodniowy tydzień pracy w Polsce jest uzasadniony?

autorzy:

Problem Tygodniowy czas pracy w Polsce jest przeciętnie dłuższy niż w innych krajach UE. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rozważa skrócenie czasu pracy do czterech dni w tygodniu, przy zachowaniu wynagrodzeń odpowiadających pięciu dniom pracy. Wnioski Wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy znacząco pogłębiłoby niedobory pracowników i ograniczyłoby zdolność państwa do świadczenia usług ...

2024-09-10 Automatyzacja, uzwiązkowienie a nietypowe zatrudnienie

autorzy:

Wojciech Szymczak

Piotr Lewandowski

working paper

Badamy wpływ automatyzacji - robotów przemysłowych oraz oprogramowania i baz danych - na występowanie nietypowego zatrudnienia w 13 krajach UE w latach 2006-2018. Łączymy ankietowe dane jednostkowe z danymi sektorowymi na temat wykorzystania technologii. Na podstawie wyników estymacji metodą zmiennych instrumentalnych, stwierdzamy, że roboty przemysłowe istotnie zwiększają udział nietypowego zatrudnienia, głównie poprzez niedobrowolną pracę ...

2024-09-05 Subiektywne opinie na temat COVID-19 bardziej wpływają na preferencje względem pracy z domu niż obiektywna informacja na temat zawodowej ekspozycji na zarażenie

autorzy:

Piotr Lewandowski

Mateusz Smoter

Katarzyna Lipowska

Badamy związek między wyceną korzyści pracy z domu a subiektywnymi i obiektywnymi ocenami ryzyka związanego z COVID-19. Sprawdzamy czy informowanie pracowników o poziomie zawodowej ekspozycji na zarażenie ma wpływ na wycenę pracy z domu. Eksperyment metodą wyboru warunkowego z udziałem 11 000 pracowników przeprowadziliśmy latem 2021 r. w Polsce. Możliwość pracy z domu jest dla pracowników warta przeciętnie 3.2% wynagrodzenia. ...

2024-01-24 Znaczenie kultury organizacyjnej dla elastyczności wymiaru czasu pracy

autorzy:

Maciej Albinowski

Joanna Franaszek

working paper

W naszym modelu teoretycznym ograniczenia elastyczności wymiaru czasu pracy wynikają zarówno z charakterystyki funkcji produkcji, jak i kultury organizacyjnej. Znaczenie kultury organizacyjnej można oszacować na podstawie korelacji pomiędzy ograniczeniami elastyczności wymiaru czasu pracy różnych grup pracowników. Zadania wykonywane przez pracowników administracyjnych, takich jak sekretarki, księgowi czy specjaliści ds. HR, są podobne w różnych firmach. ...

2023-12-18 Wpływ automatyzacji na umiejętności i autonomię pracowników w centrach usług wspólnych w Polsce

autorzy:

Sektor usług biznesowych w Europie Środkowo-Wschodniej dynamicznie rósł w ostatnich latach dzięki tendencjom do globalizacji i outsourcingi. Efektem tego było powstanie centrów usług wspólnych (SSC), które świadczą na rzecz centrali w większości rutynowe usługi, takie jak księgowość czy obsługa klienta. Przyszłość miejsc pracy w SSC zagrożona jest jednak przez robotyzację i automatyzację. Otwarte pozostaje pytanie, ...

2023-11-23 Dostępność zatrudnienia na część etatu a podaż pracy starszych pracowników

autorzy:

Maciej Albinowski

working paper

Badanie dotyczy związków między możliwościami zatrudnienia na część etatu a ograniczaniem aktywności zawodowej przez starszych pracowników. Wykorzystano w nim dane dotyczące 30 krajów europejskich w okresie od 2011 do 2021 roku. Do analizy użyto danych quasi-panelowych, porównując osoby w wieku 60-64 lata z osobami w wieku 55-59 lat sprzed pięciu lat. Pracownicy w sektorach oferujących więcej elastycznej ...

2023-10-09 Automatyzacja i nierówności dochodowe w Europie

autorzy:

Badamy wpływ, jaki wywołało wprowadzenie robotów do przemysłu na nierówność dochodów gospodarstw domowych w 14 krajach europejskich w latach 2006-2018. To okres wyróżniający się szybkim wdrażaniem robotów przemysłowych. Ustalamy, że podobnie jak w Stanach Zjednoczonych, automatyzacja zmniejszyła względne płace godzinowe i zatrudnienie bezpośrednio dotkniętych grup demograficznych w Europie. Następnie wykorzystujemy oszacowane szoki płacowe i zatrudnieniowe ...