Naśladowanie sąsiadów i nierówności w procesie wdrażania technologii. Badanie na podstawie dotacji w programie Czyste Powietrze.

Powodzenie transformacji energetycznej zależy od kilku czynników, w tym od dostępności nowych technologii oraz wpływu efektów grupy odniesienia w lokalnych społecznościach. Bariery ekonomiczne we wdrażaniu technologii powodują, że zasadne jest pytanie o to, jak nierówności ekonomiczne kształtują efekty grupy odniesienia i czy nierówności tworzą bariery dla sprawiedliwej transformacji w lokalnych społecznościach. W tym celu badamy, jak nierówności wpływają na efekty grupy odniesienia w adaptacji odnawialnych źródeł ciepła. Wykorzystujemy ponad 260 tysięcy obserwacji z nieopublikowanych mikrodanych z programu „Czyste Powietrze” – jednego z największych programów transformacji energetycznej w sektorze mieszkaniowym w Europie. Nasze wyniki pokazują, że efekty grupy odniesienia przyspieszają wdrożenie technologii. Każda dodatkowa instalacja zwiększa prawdopodobieństwo kolejnej o 0,014 pp. Wpływ grupy odniesienia jest determinowany przez nierówności ekonomiczne. W bardziej ekonomicznie jednorodnych obszarach zamożne osoby znacznie wpływają na swoich sąsiadów. W obszarach o wyższych nierównościach ekonomicznych ten wpływ maleje. Nasze badanie podkreśla rolę rodzaju technologii grzewczych i statusu majątkowego grupy odniesienia w kształtowaniu tego wpływu. Decyzje mniej zamożnych osób instalujących kotły na biomasę są istotne w ich grupie odniesienia, zwłaszcza w sąsiedztwach o niższych nierównościach. Zalecamy bezpośrednie transfery w celu strukturalnego ograniczania nierówności i przyspieszania wdrażania nowych technologii. Dodatkowo, rekomendujemy wykorzystanie lokalnego kapitału społecznego w obszarach o niskich nierównościach i bardziej zindywidualizowanych strategii wsparcia w obszarach o wysokich nierównościach.