W ciągu ostatnich lat Polska osiągnęła imponujący wzrost gospodarczy oraz wykazała się zaskakującą odpornością na skutki światowego kryzysu finansowego i gospodarczego. Kontynuacja doganiania poziomu życia w innych krajach OECD stawia przed polską gospodarką nowe wyzwanie, jakim jest transformacja struktury produkcji w stronę większego wykorzystania zaawansowanych technologii i umiejętności ludności. W najnowszym raporcie 2016 OECD Economic Survey omówiono polityki mające na celu poprawę inwestycji infrastrukturalnych oraz zarządzania i wykorzystania umiejętności w celu stymulowania wzrostu produktywności i poziomu życia w kontekście szybko narastającej presji demograficznej. Raport omawia role polityk nowego rządu oraz wskazuje potrzebne działania, aby zagwarantować zrównoważone finansowanie ze źródeł publicznych i prywatnych dla osiągnięcia wskazanych celów. W czasie seminarium organizowanym przez OECD i nasz Instytut raport 2016 OECD Economic Survey zaprezentowała Nicola Brandt (OECD). Komentarze do raportu wygłosili Piotr Lewandowski (IBS) oraz Michał Wolański (SGH). Nicola Brandt skupiła się na kilku kluczowych obszarach:
W obszarze finansów publicznych raport zaleca Polsce rezygnację z obniżonych stawek VAT. Obniżone stawki VAT znacząco uszczuplają wpływy budżetowe oraz sprzyjają unikaniu opodatkowania. Jednocześnie nie sprawdzają się jako element polityki redystrybucyjnej. W obszarze rynku pracy zwrócono uwagę, że Polska stoi ciągle przed wyzwaniem, jakim jest rozwój instytucji opieki nad najmłodszymi dziećmi oraz osobami starszymi. Nicola Brandt podkreśliła potrzebę dalszego podnoszenia Polaków w zakresie kompetencji, szczególnie językowych i komputerowych. Zauważyła, że Polska nie posiada systemu podnoszenia kwalifikacji osób dorosłych poza typowym wiekiem edukacyjnym. Podkreśliła potrzebę nowych inwestycji w obszarze infrastruktury transportowej (koleje) oraz energetycznej (połączenia z krajami sąsiedzkimi). Piotr Lewandowski (IBS) w komentarzu do prezentacji uwypuklił rolę edukacji. Zwrócił uwagę na potrzebę zmniejszenia dysproporcji w jakości kształcenia między różnymi typami szkół ponadgimnazjalnych. Na poziomie studiów wyższych Polska znacząco odstaje od innych krajów rozwiniętych pod względem struktury kształcenia: mamy zbyt wielu studentów kierunków społecznych, humanistycznych i pedagogicznych, a zbyt mało na kierunkach technicznych i związanych ze zdrowiem. Michał Wolański (SGH) odniósł się do zjawiska narastającej suburbanizacji, które nasila problemy z transportem oraz zanieczyszczeniem powietrza. Mimo obserwowanego od kilku lat przesunięcia ciężaru inwestycji komunikacyjnych z infrastruktury drogowej ku infrastrukturze kolejowej, poprawa jest powolna. System transportu zbiorowego na wielu obszarach jest słabo rozwinięty, uniemożliwiając dojazdy do pracy lub szkoły.
***W seminarium wzięło ponad 30 zaproszonych gości, którym jeszcze raz dziękujemy za obecność. Dla wszystkich, którzy nie mogli uczestniczyć, publikujemy prezentacje z seminarium (pliki do pobrania poniżej). Z pełną treścią raportu można zapoznać się na stronie: http://www.oecd.org/poland/economic-survey-poland.htm