Celem projektu jest odpowiedź na dwa podstawowe pytania: jak wzrost robotyzacji i automatyzacji w przemyśle wpływa na nierówności płacowe? czy wpływ robotyzacji przemysłu na płace różni się między krajami?
W ostatnich latach doszło do dynamicznego postępu technicznego i wzrostu automatyzacji w większości sektorów gospodarki. Od początku lat 2000 w Europie, liczba robotów w przemyśle na 1000 pracowników wzrosła czterokrotnie. Z jednej strony badania wskazują na to, że postępująca robotyzacja zwiększa produktywność, płace i przyspiesza wzrost gospodarczy. Z drugiej strony, robotyzacja wzbudza obawy opinii publicznej odnośnie stabilności zatrudnienia i potencjalnego wyparcia pracy ludzkiej przez maszyny.
Nie wszystkie zawody można zastąpić przez roboty i nie wszystkie sektory gospodarki są równie podatne na automatyzacje. Dlatego zawody można podzielić na dwie grupy – zawody, w których pracownicy wykonują przede wszystkim powtarzalne (rutynowe) czynności (np. monterzy) i prace, które wymagają realizacji zadań kognitywnych (np. analitycy). Pierwsza grupa zawodów jest bardziej podatna na zastąpienie przez roboty, ponieważ łatwiej zautomatyzować wykonywanie powtarzalnych czynności (roboty są substytutem pracy rutynowej). Roboty nie zastąpią pracowników z zawodów kognitywnych, a automatyzacja jedynie wspiera ich pracę, ponieważ działania realizowane przez roboty są komplementarne wobec pracy kognitywnej.
Biorąc pod uwagę te przesłanki projekt ma na celu zbadanie wpływu automatyzacji na płace, i czy automatyzacja będzie oddziaływała na nierówności płacowe. W literaturze brakuje wyczerpującej odpowiedzi na powyżej postawione pytania. Dotychczasowe badania skupiały się na wpływie robotyzacji na produktywność, wzrost gospodarczy, sytuację na runku pracy i płace w ujęciu makroekonomicznym. W pierwszym etapie projektu zbadamy wpływ robotyzacji i automatyzacji na nierówności płacowe między pracownikami poszczególnych przedsiębiorstw i między firmami. W drugim etapie projektu, porównamy różnice w oddziaływaniu automatyzacji na nierówności płacowe między krajami w Europie.
* * *
Projekt finansowany jest ze środków Narodowego Centrum Nauki. Nr umowy: UMO-2021/41/N/HS4/03640; Nr projektu: 2021/41/N/HS4/03640.
Karol Madoń karol.madon@ibs.org.pl